Op veel markten worden momenteel uitzonderlijk hoge, bijna historische prijzen voor uien waargenomen. Deze prijsstijgingen worden beïnvloed door verschillende factoren, waarbij tekorten worden verergerd door langdurige exportbeperkingen voor uien vanuit traditioneel grote exportlanden zoals India en Egypte. Europese importeurs zijn overgestapt op China om aan de grotere vraag te voldoen, maar de recente incidenten in de Rode Zee hebben de verzendingen uit China vertraagd. Hoewel exporteurs in China positief reageren op de toenemende vraag uit Europa en binnenlands, zijn ze voorzichtig vanwege de logistieke uitdagingen. In de afgelopen twee weken is de uienprijs in China met bijna 30% gestegen.
De buurlanden van India ondervinden de gevolgen van het exportverbod, met flink hoge prijzen op hun markten. Duitsland meldt hoge prijzen voor zowel binnenlandse als geïmporteerde uien uit Spanje vanwege een kleiner oogstvolume. Ondanks de hogere prijzen zijn Spaanse telers van plan de teelt dit jaar uit te breiden. Italië ziet een complexe uienmarkt met zeer hoge prijzen.
In Oostenrijk zijn de uienprijzen gestegen, en er is ook toenemende belangstelling voor export. Denemarken ervaart een stijgende vraag vanuit de rest van Europa, maar ze kunnen de extra bestellingen niet volledig vervullen, gezien hun verplichtingen aan gecontracteerde klanten zowel in Denemarken zelf als in Duitsland. Nederlandse exporteurs wijzen erop dat het op dit prijsniveau uitdagend is om te concurreren op de wereldwijde uienmarkt.
In Noord-Amerika heeft Mexico lagere uienvoorraden vanwege de impact van stormen en orkanen in augustus vorig jaar, wat resulteerde in verminderde productie. De druk op de Noord-Amerikaanse uienaanvoer zou tot augustus kunnen aanhouden, aangezien Mexicanen zich tot de VS wenden voor aanvullende voorraden. In Oost-Canada heeft overmatige regenval de gewassen beïnvloed.
De aanvoer van zoete uien vanuit Peru naar de VS is eveneens tekort, waardoor de prijzen van witte uien bijna historisch hoog zijn. Peru heeft ook de uienexport naar Spanje verhoogd om het vacuüm op te vullen dat is ontstaan door het verbod van Egypte.
Nederland: Op dit prijsniveau moeilijk om te concurreren op de wereldwijde uienmarkt
De Hollandse uienexport maakt rustige weken door. De export naar Afrika zit er grotendeels op en nu is het wachten op de Europese afzet. Echter, veel Europese klanten vinden de uien nog te duur. Een exporteur geeft aan dat er in de uienwereld een nieuwe wereldorde lijkt te ontstaan waarbij China en Egypte steeds meer voet aan de grond krijgen. “In Europa worden boeren onder het mom van regelgevingen in een hoek gedreven waardoor voedselprijzen stijgen. Ondanks de gestegen kosten is het ondertussen ook een lucratieve manier geworden om de prijzen door speculatie hoog te houden. Ik denk dat we vergeten zijn dat we het grootste deel van de oogst moeten exporteren. Hoe dit seizoen gaat aflopen blijft een vraag, maar ik verwacht met geel een hele stroeve markt omdat we op dit prijsniveau niet goed kunnen concurreren met de omringende landen. Tevens lopen we toch aardig wat achter in de exportcijfers in vergelijking met vorig seizoen.”
België: Groot prijsverschil tussen kwaliteit van uien
Er is in België een steeds grotere uitdaging ontstaan in de prijsverschillen in kwaliteit van de uien. "Goede kwaliteit vinden is niet zo heel moeilijk. Ze zijn op het moment relatief duur door een laag aanbod, maar het prijsverschil tussen goede, mindere en slechte kwaliteit uien wordt vooral steeds groter. Dat zorgt er ook voor dat de verschillen in kwaliteit groter worden vandaag de dag al. De vraag is dan: Welke grondstof koop je in om concurrentieel te blijven? Ga je goedkope uien aankopen om het ook goedkoper aan te bieden of blijf je bij de kwaliteit? Dat is het dilemma dat steeds meer opkomt en waarbij we zien dat er vele partijen zijn die opteren voor goedkopere prijzen, maar wat ten koste gaat van de kwaliteit.
Duitsland: Hoge prijzen, gebrek aan grote uien
De prijzen voor zowel binnenlandse als Spaanse uien liggen momenteel vrij hoog, deels als gevolg van een kleiner oogstvolume. Groothandelaren richten zich doorgaans op de grotere maten van 70+, terwijl retailers en huishoudens kalibers van 35 tot 50 mm prefereren. Het tekort aan grote uien is echter opvallend. Veel Spaanse telers aarzelen om hun uien te verkopen in afwachting van hogere prijzen. Hierdoor blijven de prijzen momenteel gestaag stijgen, aldus een uiengroothandelaar.
De verkoop van biologische uien is de afgelopen jaren gestaag toegenomen, mede dankzij de introductie van kleinere verpakkingen. Rode uien worden verkocht in eenheden van 300 tot 500 gram, terwijl gele uien voornamelijk worden verpakt in hoeveelheden van 500 gram tot 1 kilogram. Daarnaast wordt de biologische uienhandel gekenmerkt door een relatief lage prijsdruk.
Oostenrijk: Kleinere exportvolumes
Na een aanzienlijke afkoeling in de tweede helft van het jaar is de producentenprijs voor losse uien, gesorteerd in kratten, recentelijk weer gestegen naar een gemiddelde van €42,50 per ton, wat een stijging van 5% ten opzichte van de vorige maand betekent. Naast de aanhoudende binnenlandse verkoop, is er ook interesse voor Oostenrijkse producten op de exportmarkten, met name voor grote uien.
Italië: Zeer hoge prijzen
De situatie op de Italiaanse uienmarkt is complex en de prijzen zijn buitengewoon hoog. Volgens een handelaar in Noord-Italië werden eind januari witte uien in de retail verkocht voor 1,40 €/kg (in zakken van 1 kg), terwijl de prijs van witte uien in zakken van 10 kg iets lager lag, rond de 1,20 €/kg. Prijzen voor rode uien waren eveneens zeer hoog, namelijk 1,20 €/kg, terwijl gele uien momenteel opnieuw stijgen, met prijzen rond de 0,90 €/kg. De handelaar vreest dat de voorraden van oudere producten het niet zullen halen tot aan de nieuwe oogst, wat kan leiden tot een tekort aan voorraad.
India heeft de export van witte uien geblokkeerd tot ten minste 31 maart, en Italië heeft de afgelopen jaren aanzienlijke hoeveelheden geïmporteerd. Met het Suezkanaal geblokkeerd, bestaat het risico dat Indiase witte uien pas medio mei zullen arriveren, wat te laat is voor de Italiaanse markt. Het verschil zou echter kunnen worden gemaakt door de Siciliaanse oogst, die naar verwachting vanaf medio april beschikbaar zal zijn, mits deze voldoende is om aan de nationale vraag te voldoen.
In Italië koopt 78% van de huishoudens het product regelmatig. Dit doen consumenten als reactie op de stijgende voedselkosten, waarbij ze geleidelijk aankopen om tekorten te vermijden en verspilling te beperken.
Spanje: Lage voorraden
De uienvoorraden in Spanje zijn momenteel lager dan verwacht op dit moment in het seizoen, wat resulteert in een bijna 6% daling van de export gedurende de afgelopen drie maanden. Spaanse handelaren verkeren in onzekerheid over de beschikbaarheid van uien en of deze voldoende zal zijn vóór de aanvang van de nieuwe oogst. Dit wordt mede beïnvloed doordat de import uit het zuidelijk halfrond, met name uit Nieuw-Zeeland en Australië, zeker 15 tot 20 dagen vertraging zal oplopen vanwege het conflict met de Houthi's in de Rode Zee.
Hoe dan ook, op dit moment zijn de verkopen rustig, zelfs trager door de wegblokkades in Frankrijk en België. Tenminste, de lagere vraag op dit moment maakt het mogelijk om de beschikbare aanvoer goed te doseren. De prijzen zijn op dit moment nog steeds hoog voor deze periode, rond de 68-70 cent per kilo voor de zakken van 25kg.
Men verwacht dat het areaal voor het seizoen 2024/2025 aanzienlijk zal toenemen, aangezien toeleveranciers van zaai-uien al een opmerkelijke groei in de verkoop hebben gemeld, vooral voor vroege variëteiten in het zuiden van Spanje (Andalusië en Murcia). Het areaal groeide al met 16% voor het seizoen 2023/2024 en het groeit dit jaar opnieuw, waarin wordt verwacht dat de daling van 30% van twee seizoenen geleden zal worden hersteld. Dit is te danken aan de uitzonderlijk goede resultaten in termen van winst van de afgelopen twee seizoenen, wat meer niet-gespecialiseerde telers aantrekt.
Denemarken: Hogere vraag uit de rest van Europa
In Denemarken hebben telers en exporteurs een aanzienlijk grotere vraag naar uien opgemerkt, vooral omdat uien in de winter vaak als basisgroente worden gebruikt vanwege het koudere weer in heel Europa. Echter, het beschikbare volume is niet voldoende om aan deze grotere dan gebruikelijke vraag te voldoen. Denemarken heeft tot nu toe een gunstige winter gehad, met weinig sneeuw of extreme weersomstandigheden zoals elders in Europa, wat voor een stabiele uienteelt heeft gezorgd.
Ondanks de goede winter in Denemarken is het volume niet toereikend om volledig tegemoet te komen aan de gestegen vraag uit Spanje en Italië. Hoewel ze aanzienlijke hoeveelheden uien leveren aan hun belangrijkste contractklanten in Denemarken en Duitsland, ervaren ze geen significante prijsstijgingen, ondanks de verminderde beschikbaarheid van uien op deze markten.
Chinese markt: Export en prijsstijging door grote Europese vraag
De afgelopen maanden zijn de exportprijzen voor uien in China aanzienlijk gestegen. Dit werd veroorzaakt door de verlenging van het uienexportverbod in Egypte, wat leidde tot een scherpe stijging van de uienprijzen.
De meest opvallende vraag op de markt betreft rode uien, wat ook een stijging van de prijs van gele uien tot gevolg heeft gehad. Er is een tekort aan hoogwaardige rode uien op de markt, waarbij de bestellingen uit de Europese markt snel toenemen en de vraag groot is. In de afgelopen twee weken is de prijs met bijna 30% gestegen.
De sterke vraag heeft meerdere oorzaken. Allereerst was de oogst in Europa dit jaar lager dan verwacht, wat resulteerde in een tekort aan uien op de Europese markt en een grote vraag naar import. Ten tweede heeft Egypte recentelijk besloten om het exportverbod voor uien te verlengen. Egypte is een belangrijke bron van geïmporteerde uien voor Europa. Na de verlenging van het exportverbod zijn veel Europese bestellingen verschoven naar China, wat de prijzen heeft opgedreven. Aan de andere kant zijn sommige binnenlandse voorraadhouders uien aan het hamsteren om te speculeren op prijsstijgingen, waardoor de prijsstijgingen versnellen.
Tegelijkertijd moeten Chinese exporteurs, vanwege de aanvallen in de Rode Zee, omwegen nemen op weg naar Europa, wat de transporttijd aanzienlijk verlengt en het risico op bederf vergroot. Hierdoor zijn Chinese exporteurs momenteel voorzichtiger met uienbestellingen uit Europa.
VS: Druk op Noord-Amerikaanse uienaanvoer kan tot augustus worden gevoeld
De aanvoer van uien wordt sterk beïnvloed door verschillende factoren, waaronder de impact van orkaan Hilary eind augustus op de uienoogst in Baja Mexico. Dit resulteerde in een tekort aan uien die bedoeld waren om te groeien en beschikbaar te zijn voor de binnenlandse Mexicaanse markt, wat op zijn beurt leidde tot de aankoop van Amerikaanse uien. Daarnaast heeft Oost-Canada tijdens de oogst te maken gehad met overmatige regen, wat een negatieve invloed had op hun gewassen. Voeg daarbij de regen gerelateerd aan de orkaan in de Treasure Valley eind augustus tijdens de oogst, wat resulteerde in een onverwachte krimp.
Peru heeft ook te maken gehad met een uitzonderlijk korte oogst van zoete uien dit jaar, waardoor de VS het grootste deel van het jaar binnenlandse zoete uien heeft geleverd in plaats van Peruaanse varianten.
Deze omstandigheden hebben geleid tot bijna historisch hoge prijzen voor witte uien in afwachting van de volgende aanvoer die in Mexico begin februari zal worden geoogst. Hoewel de aanvoer van gele uien minder nijpend is, bevindt de prijs zich toch in de bovenste regionen. De prijzen voor medium en jumbo rode uien bedragen $12 FOB.
India: Exportverbod leidt tot extreem hoge prijzen in de regio
De Indiase uienexport, die in 2022-2023 een waarde van $561 miljoen bereikte, wordt naar verwachting aanzienlijk verminderd in 2023-2024 als gevolg van een exportverbod dat acht maanden zal duren. Deze situatie heeft niet alleen gevolgen voor boeren maar ook voor handelaren, die vooral worden getroffen door de timing van het verbod. Dit valt samen met de internationale contractvernieuwingsperiode in januari. Het exportverbod heeft geresulteerd in verhoogde uienprijzen in buurlanden zoals Nepal, Bangladesh, Sri Lanka, Bhutan en Maleisië, die afhankelijk zijn van India voor hun uienaanvoer. Handelaren maken zich zorgen over de financiële implicaties op de lange termijn. Het verbod leidt ook tot het verlies van marktaandeel voor Indiase exporteurs, omdat landen als China en Pakistan een voorsprong krijgen in het leveren van uien aan landen die eerder afhankelijk waren van India.
Peru: Verhoogt zijn export naar Spanje
Het exportverbod op uien uit Egypte creëerde een kans voor Peruaanse uien op de Europese markt in 2023. Ondanks een totale afname van 12% in vrachtvolumes, blijkt uit beschikbare gegevens tot november dat de exportwaarde met 2% is gestegen in vergelijking met dezelfde periode in 2022, dankzij een stijging van de prijzen op de internationale markt.
Spanje werd de op een na grootste importeur van Peruaanse uien, met een stijging van 53% in volume en 91% in waarde ten opzichte van 2022. Hierdoor behaalde Spanje een aandeel van 24%, volgens gegevens van een vooraanstaand Peruaans adviesbureau.
Ondanks dat de Verenigde Staten nog steeds de belangrijkste bestemming waren met een aandeel van 58%, vertoonden zij een daling van 24% in volume en 16% in waarde. Dit gold echter niet alleen voor de VS, aangezien ook Colombia, voorheen de derde belangrijkste bestemming, zijn aankopen verminderde met 22% in volume en 23% in waarde, waardoor het werd verdrongen door Spanje naar de derde plaats.
Volgende week is er geen wereldmarkt in verband met Fruit Logistica.